توکنیزهشدن املاک به معنای تبدیل داراییهای فیزیکی به واحدهای دیجیتال قابل معامله در بستر بلاکچین است. این فرآیند، امکان تقسیم یک ملک به سهمهای کوچکتر را فراهم میکند و به افراد اجازه میدهد با سرمایههای محدود نیز وارد بازار شوند. در نتیجه، مالکیت دیگر تنها به افراد ثروتمند یا شرکتهای بزرگ محدود نمیشود، بلکه طیف وسیعتری از جامعه میتواند در بازار املاک مشارکت کند.
از سوی دیگر، شفافیت معاملات در بستر بلاکچین، اعتماد بیشتری میان خریداران و فروشندگان ایجاد میکند. ثبت غیرقابل تغییر تراکنشها، ریسک جعل اسناد و کلاهبرداری را کاهش میدهد و مسیر تازهای برای اعتمادسازی در بازار مسکن باز میکند.
یکی از مهمترین مزایای توکنیزهشدن املاک، افزایش نقدشوندگی داراییهاست. در شرایطی که فروش یک ملک ممکن است ماهها طول بکشد، توکنهای ملکی میتوانند در بازارهای دیجیتال بهسرعت خرید و فروش شوند. این ویژگی، سرمایهگذاران را به سمت بازار املاک جذب میکند و جریان سرمایه را در این بخش افزایش میدهد.
با این حال، چالشهای قانونی و حقوقی همچنان پابرجاست. بسیاری از کشورها هنوز چارچوب مشخصی برای مالکیت دیجیتال املاک تدوین نکردهاند. بدون قوانین شفاف، امکان سوءاستفاده یا اختلافات حقوقی وجود دارد و همین موضوع میتواند مانع گسترش سریع این فناوری شود.
توکنیزهشدن املاک بهتنهایی نمیتواند جایگزین کامل معاملات سنتی شود، اما میتواند مکملی قدرتمند برای آنها باشد. در آینده نزدیک، احتمالاً شاهد ترکیب دو شیوه خواهیم بود: معاملات سنتی برای خرید مستقیم و معاملات دیجیتال برای سرمایهگذاریهای خرد و مشارکتی. این همزیستی، انعطافپذیری بیشتری به بازار خواهد داد و امکان انتخاب متنوعتری برای متقاضیان فراهم میکند.
در نهایت، موفقیت این تحول وابسته به همکاری دولتها، نهادهای مالی و بخش خصوصی است. اگر سیاستگذاران بتوانند قوانین حمایتی و شفاف تدوین کنند، توکنیزهشدن املاک میتواند به یکی از ابزارهای اصلی در توسعه بازار مسکن و جذب سرمایههای خرد تبدیل شود؛ ابزاری که نهتنها مالکیت را دموکراتیکتر میکند، بلکه مسیر تازهای برای رونق اقتصادی میگشاید.
فرض کنید بتوانید سهمی از یک آپارتمان لوکس در شمال تهران را با مبلغی معادل یک گوشی هوشمند خریداری کنید. این رویای توکنیزهشدن املاک است که به لطف فناوری بلاکچین در حال تبدیلشدن به واقعیت است، اما این تحول چگونه کار میکند و چه تاثیری بر بازار املاک و سرمایهگذاری خواهدداشت؟
توکنیزهشدن فرآیند تبدیل دارایی فیزیکی به دارایی دیجیتال است که در قالب توکنهای قابلمعامله روی بلاکچین عرضه میشوند. هر توکن نشاندهنده سهمی از مالکیت آن دارایی است. این مفهوم در املاک بهمعنای تقسیم مالکیت یک ملک به هزاران یا حتی میلیونها توکن دیجیتال است که میتواند بهراحتی خرید و فروش شود.
یکی از مزایای توکنیزهشدن املاک شامل نقدشوندگی بالا، برخلاف ملک فیزیکی که فروش آن هفتهها یا ماهها طول میکشد، است. توکنهای ملکی را میتوان در ثانیه معامله کرد. دسترسی به سرمایهگذاران خرد، مزیت دیگر این ابزار است که با امکان خرید سهمهای کوچک، سرمایهگذاری در املاک لوکس برای همه فراهم میشود. همچنین تمام معاملات در بلاکچین ثبت میشوند و قابلدستکاری نیستند، ضمن آنکه با حذف واسطهها، هزینههای معاملاتی بهشدت کاهش مییابد. با اینحال استفاده از این ابزار جدید با چالشهایی روبهرو است. از جمله اینکه بسیاری از کشورها هنوز چارچوب حقوقی مشخصی برای این نوع معاملات ندارند.
از بابت مسائل فنی نیز زیرساختهای بلاکچین هنوز برای حجم بالای معاملات املاک بهینه نشدهاند. با توجه به رشد سریع فناوری بلاکچین و استقبال موسسات مالی بزرگ از داراییهای دیجیتال، بهنظر میرسد توکنیزهشدن املاک در آیندهای نزدیک به جریان اصلی تبدیل شود. بانکها و موسسات مالی میتوانند با ایجاد پلتفرمهای معاملاتی امن و دریافت مجوزهای لازم، پیشگام این تحول باشند. توکنیزهشدن املاک نهتنها روش سرمایهگذاری را متحول میکند، بلکه میتواند به حل مشکلاتی مانند کمبود مسکن و نقدینگی در بازار املاک کمک کند، با اینحال موفقیت این مدل نیازمند همکاری نهادهای قانونگذار، بانکها و فعالان فناوری است.
